Kto może korzystać z programu
Program adresowany jest do osób dorosłych, nie posiadających w dotychczasowym wywiadzie
rozpoznanej gruźlicy, w tym w szczególności:
osób, które miały bezpośredni kontakt z osobami z już rozpoznaną gruźlicą lub
osób, u których stwierdza się przynajmniej jedną z następujących okoliczności usposabiających:
bezrobotny, niepełnosprawny, obciążony długotrwałą chorobą, obciążony problemem
alkoholowym i/lub narkomanią, bezdomny
Na czym polega program
W ramach programu pielęgniarka POZ przeprowadza ankietę w celu wstępnej oceny stanu zagrożenia
gruźlicą płuc oraz skierowania do dalszej diagnostyki i leczenia w poradni specjalistycznej.
Ankieta jest poufna, zawiera informacje dotyczące m.in.:
warunków mieszkaniowych
ewentualnego kontaktu z osobami chorymi na gruźlicę
narażenia na kontakt z azbestem, sadzą, smołą, spalinami i surowcami gumowymi
cukrzycy, przewlekłej niewydolności nerek, chorób krwi
odżywiania się
palenia papierosów, nadużywania alkoholu, uzależnienia od narkotyków
dolegliwości typu: utrzymujący się ponad 3 tygodnie przewlekły kaszel, krwioplucie, duszność,
osłabienie, stany podgorączkowe, ból w klatce piersiowej, nocne poty, nawracające zakażenia
układu oddechowego, gwałtownej utraty wagi ciała, przyjmowania leków osłabiających
odporność (leki immunosupresyjne, sterydy)
Na podstawie ankiety oceniany jest poziom ryzyka zachorowania na gruźlicę.
W razie stwierdzenia podwyższonego ryzyka zachorowania na gruźlicę, pacjent jest kierowany na dalszą
diagnostykę i ewentualne leczenie do Poradni Gruźlicy i Chorób Płuc.
Opis problemu zdrowotnego
Gruźlica jest chorobą zakaźną wywoływaną przez bakterię – prątek gruźlicy. Źródłem zakażenia jest
najczęściej chory na gruźlicę – prątkujący. Osoba chora na gruźlicę podczas kaszlu, kichania,
odkrztuszania, odpluwania, głośnego śmiechu, mówienia, wydala prątki wraz z kropelkami śluzu.
Zakażenie drogą powietrzną, zwane też zakażeniem inhalacyjnym (kropelkowym) jest najczęstszym
sposobem zakażenia. Jeden nie leczony chory prątkujący zakaża w ciągu roku średnio od 10 do 15 osób.
Gruźlica klasyfikowana jest jako choroba społeczna, a więc związana z warunkami bytowania: życia
(mieszkanie, odżywienie), pracy i wypoczynku. Przyczyną rozwoju choroby u zakażonego jest osłabienie
sił obronnych organizmu.
Najczęstszymi czynnikami zewnętrznymi osłabiającymi organizm ludzki są: niedożywienie oraz złe
warunki mieszkaniowe.
Do czynników wewnętrznych sprzyjających zachorowaniu na gruźlicę należą: zakażenie HIV, cukrzyca,
choroby nowotworowe, choroby krwi, schyłkowa niewydolność nerek, leczenie immunosupresyjne
np. w stanach po transplantacji, pylica płuc, leczenie sterydami przez okres dłuższy niż 3 tygodnie
w dawce powyżej 15mg/dobę, szybka utrata masy ciała.
Wzrastająca, w niektórych województwach, liczba zachorowań na gruźlicę, wymaga działań w zakresie
ograniczenia rozprzestrzeniania się choroby. Wczesne wykrycie choroby i natychmiastowe, prawidłowo
prowadzone leczenie chorego sprawia, że już po miesiącu pacjent przestaje być zaraźliwy dla otoczenia.
Cele ogólne i szczegółowe programu:
Cele główne:
zmniejszenie wskaźnika zachorowalności na gruźlicę
objęcie wczesną opieką świadczeniobiorców chorych na gruźlicę
zmniejszenie wskaźnika śmiertelności na gruźlicę
Cele pośrednie:
podniesienie świadomości społecznej poprzez edukację zdrowotną w zakresie informacji
o źródłach i drogach zakażenia, czynnikach wpływających na ryzyko zachorowania na
gruźlicę, skutkach zdrowotnych i społecznych choroby, danych epidemiologicznych
właściwego terenu, ośrodkach medycznych prowadzących terapię oraz podstawach
prawnych obowiązku leczenia,
zwiększenie dostępności do świadczeń pielęgniarki środowiskowej oraz poradni
specjalistycznych – gruźlicy i chorób płuc.
Informacji na temat programu profilaktycznego udziela personel medyczny
w gabinecie zabiegowym pok. nr 4, I piętro
oraz pod numerem telefonu: 52/ 33 24 447 – gabinet zabiegowy
